Friese Waddenveren en afspraken met rederijen

De Waddenveren zijn (vrijwel) de enige verbinding tussen de Waddeneilanden en het vasteland. De Rijksoverheid bepaalt welke rederijen de veerdiensten naar de Friese Waddeneilanden mogen verzorgen. Om de reis zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de behoeften van reizigers, maakt de overheid afspraken met de rederijen. De afspraken van de Rijksoverheid met de rederijen staan in vervoerconcessies. Daarin staan ook de eisen waaraan de rederijen moeten voldoen. Bijvoorbeeld:

• Veerdiensten moeten varen volgens de afgesproken dienstregeling. Ook op rustige, onrendabele momenten.
• Veerdiensten moeten het hele jaar varen.
• De prijzen voor het vervoer mogen niet boven een vooraf vastgesteld maximum komen.
• De rederijen moeten elk jaar een vervoerplan maken. Daarvoor vragen zij advies aan consumentenorganisaties, gemeentes en de provincie. De Rijksoverheid moet het plan goedkeuren.

Concessies en procedure

Op dit moment zijn er 2 concessies:

• de concessie Friese Waddenveren West, voor de verbindingen van en naar Vlieland en Terschelling (rederij Doeksen/TSM);
• de concessie Friese Waddenveren Oost, voor de verbindingen van en naar Ameland en Schiermonnikoog (rederij Wagenborg).

Deze concessies zijn op 18 april 2014 ingegaan en hebben een looptijd van 15 jaar. Vanaf 2029 verleent de Rijksoverheid opnieuw concessies voor het personenvervoer van en naar de Friese Waddeneilanden. Dit gebeurt via een Europese aanbesteding. De Rijksoverheid is in 2023 begonnen met de voorbereidingen voor deze nieuwe concessies.

Bij de voorbereiding van de nieuwe concessies betrekt IenW de omgeving en de gebruikers van de veerdiensten. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen momenten waarop iedereen betrokken wordt en momenten waarop gemeenten en provincies, consumentenorganisaties, overheidsorganisaties en omgevings- en natuurorganisaties worden betrokken. In het bijgevoegde participatieplan staat precies beschreven hoe en wanneer u inbreng kunt leveren.

Nota van Uitgangspunten

De Nota van Uitgangspunten (NvU) is een belangrijk document in de voorbereiding van de nieuwe concessies. Hierin staan alle onderwerpen die de Rijksoverheid belangrijk vindt voor de voorbereiding op de nieuwe concessies. In de Nota van Uitgangspunten is opgeschreven over welke onderwerpen afspraken worden gemaakt in de concessies en over welke onderwerpen niet. Ook is er alvast globaal aangegeven hoe deze afspraken eruit gaan zien.

De NvU is tot stand gekomen na een openbare consultatie over een conceptversie. Op 8 oktober jl. heeft de staatssecretaris van Openbaar Vervoer en Milieu de NvU met de Tweede Kamer gedeeld. In de reactienota bij de NvU kunt u teruglezen hoe de inbreng van de consultatie verwerkt is.

Programma van Eisen

De onderwerpen die in de Nota van Uitgangspunten zijn genoemd, worden vertaald in concrete eisen in het Programma van Eisen. Dit is het officiële document waarin precies staat aan welke regels bedrijven die de veerdiensten gaan verzorgen moeten voldoen. Hierbij kunt u denken aan de voorzieningen die aanwezig zijn op de veerboten en de reisinformatie die beschikbaar is.

Net als bij de totstandkoming van de NvU zal iedereen de mogelijkheid krijgen om te reageren op de conceptversie van het PvE en zo inbreng te leveren. Deze openbare consultatie zal in het tweede kwartaal van 2025 plaatsvinden via dit Platform Participatie. Er zullen dan ook informatiebijeenkomsten georganiseerd worden op de eilanden en aan de wal. Over de start van de consultatie en de informatiebijeenkomsten wordt u op een later moment geïnformeerd via dit Platform Participatie.